Elke ziet in de praktijk veel mensen met stress, overspanningsklachten of burn-out. Ik ben met haar in gesprek gegaan om meer te leren over haar kennis en ervaring bij langdurige klachten.
Even voorstellen
Elke werkt als POH-GGZ bij twee huisartsenpraktijken en heeft daarnaast ook haar eigen bedrijf de viekacademy.nl. Hierbij werkt zij op een holistische manier. Lichamelijke klachten en het mentale vormen een geheel. Waarbij het lichaam signalen geeft in de vorm van klachten om aan te geven dat iets aandacht nodig heeft, geheeld of veranderd mag worden. Zij is (werk)gelukdeskundige, hypno- en regressietherapeut en zij heeft ook kruidengeneeskunde gestudeerd.
Wat probeert je lichaam jou te vertellen
Volgens Elke is het bij langdurige klachten heel belangrijk om je af te vragen wat je lichaam je probeert te vertellen. Bijvoorbeeld onderdrukte emoties of trauma kunnen zich later uiten als pijnklachten, moeheid en stress kunnen bijvoorbeeld duiden dat je teveel moet en te weinig dingen doet die jij leuk vindt en waar je energie van krijgt, dat je ergens op leegloopt of moeite hebt met grenzen stellen. Soms zijn er ook patronen vanuit de jeugd, bijvoorbeeld een enorm verantwoordelijkheidsgevoel of perfectionisme.
Om te luisteren naar je lichaam en te kijken wat het je probeert te vertellen, heb je momenten van rust nodig
Op onderzoek naar jezelf
Elke legt uit als je echt gaat luisteren naar je lichaam en onderzoekt wat er onder je klachten kan zitten en daarmee aan de slag gaat, dat je lichaam dan minder hard hoeft te 'schreeuwen'. Als je gaat onderzoeken waar je echt blij van wordt en wat je energie geeft en dat gaat doen, dan komt er weer flow in je leven, krijg je energie en ga je je leven leuk vinden. Dit kan ook je klachten verminderen en zelfs soms laten verdwijnen.
Bij vrouwen geeft zij altijd de tip om net zo goed voor jezelf te zorgen als voor al die anderen. Of je af te vragen wat je je beste vriendin in jouw situatie zou adviseren - en dat dan ook te gaan doen. Wat ook altijd handig is, is om te kijken of je geen tekorten hebt, die kunnen ook allerlei langdurige klachten geven.
Symptomen van stressklachten
Elke komt in haar werk heel vaak stressklachten tegen. Kenmerkende klachten hiervan zijn een pijnlijke nek, schouders, rug, hoofdpijn, buikpijn, een druk hoofd dat altijd aan staat, geheugenproblemen, druk op de borst, hartkloppingen, slapeloosheid, slaapproblemen of juist heel moe en heel veel slapen. Heel emotioneel of juist afgevlakt zijn. Supergevoelig zijn. Altijd aan staan, niet meer kunnen ontspannen. Niet meer kunnen concentreren. Sommige mensen hebben ook depressieve gevoelens of angst- en paniekgevoelens.
De rem van de burn-out
Om te luisteren naar je lichaam en te kijken wat het je probeert te vertellen, heb je momenten van rust nodig, vertelt Elke. Als je een burn-out hebt, trapt je lichaam eigenlijk keihard op de rem en brengt je tot stilstand. Vaak na een hele rij aan klachten, waardoor je wel moet luisteren. Buiten wandelen, naar rustige muziek luisteren, mediteren, yoga, op de bank liggen, even lekker voor je uit staren of een ontspannende massage zijn allemaal manieren om tot rust te komen en contact te maken met je lichaam. Ook bewust ademen of een (voeten)bad kunnen helpen. Vaak zitten we heel erg in ons hoofd en benaderen we alles verstandelijk. Als je luistert naar je lichaam, breng je je hoofd even tot rust en kan je gaan (door)voelen. Je kan je lichaam afgaan en kijken waar er spanning of pijn zit. Als je daar bewust een tijdje naar ademt, kan je het ontspannen en voelen waarom de spanning of pijn er zit. Vaak weten of voelen we dat zelf eigenlijk heel goed.
Waar liggen de blokkades?
Elke behandelaar komt weer andere blokkades tegen bij mensen die zorgen voor een tegenwerkende kracht bij het oplossen van langdurige klachten. Als je goed luistert zit daar vaak een overlap in. Elke legt uit dat zij heel vaak ziet dat patronen of rollen uit de jeugd en/ of trauma’s zorgen voor blokkades. Negatieve gedachten, een negatief zelfbeeld, perfectionisme, het niet (kunnen) uiten van emoties, heel hard zijn voor jezelf, jezelf wegcijferen.
Ook helpt het soms om je aandacht en energie te gaan richten op hoe je het wel wil. En als een soort architect met je leven aan de slag te gaan richting je droom.
Het belang van de emoties uiten en het aanpakken van de klachten
Als het iemand teveel wordt, is het belangrijk om je emoties op een goede manier te uiten. Te huilen, je woede te uiten door bijvoorbeeld te boksen of op je bed te slaan of een brief te schrijven die je niet verstuurt. Als je emoties onderdrukt, kunnen er klachten of angsten ontstaan.
Bij langdurige klachten kijkt Elke naar wat het lichaam probeert te vertellen. Zijn er traumatische ervaringen, hoe was de jeugd, zijn er bepaalde patronen of rollen, zijn er tekorten, leef je wel je eigen leven of de verwachtingen van anderen, ben je gelukkig...
Het is fijn als er holistisch naar deze klachten gekeken wordt, dus naar het lichamelijke en mentale. Bijvoorbeeld en naar een therapeut of psycholoog en naar de huisarts, massage en/of naar de fysio.
Hoe meer je je verbindt met jezelf, hoe beter je de taal van je lichaam gaat begrijpen. Hoe meer je luistert, er rekening mee houdt en aan de slag gaat als er nog onderliggende mentale stukken zijn, hoe minder hard je lichaam hoeft te ‘schreeuwen’. Het helpt vaak ook om blij te zijn met je lichaam en er goed voor te zorgen. Ook bij pijn of ziekte.
Stress voor je laten werken
Negatieve stress kan veel klachten veroorzaken. Stress zet dingen op scherp, vergroot en legt dingen bloot. Maar je kan ook leren hoe stress in je voordeel kan werken. Dit doen sporters of acteurs bijvoorbeeld. Door de stress presteren ze beter. Dan geeft stress geen klachten. Het is dus bepalend hoe je over stress denkt en hoe je ermee omgaat. En of het tijdelijk is of een continue staat van zijn wordt. Stress kan je in je leven nooit helemaal vermijden. Belangrijk dus dat je er goed mee om gaat. Hier kan je meer over leren door te zoeken naar het verschil tussen disstress en eustress. Eustress is de positieve variant van stress.
Samenwerken met Elke
Elke werkt als POH-GGZ voor twee huisartsenpraktijken (Wij huisartsen in Amersfoort en Huisarts Karremans in Zeewolde. Daarnaast heeft zij haar eigen praktijk: www.viekacademy.nl, waar mensen terecht kunnen voor stressklachten en burn-out, om gelukkiger en gezonder te gaan leven – een leven dat écht bij je past. Ook helpt zij bij stoppen met roken.