Stress heeft steeds meer en meer invloed op ons. Dit resulteert niet alleen in mentale, maar ook in fysieke klachten. Stress heeft daarnaast ook veel invloed op langdurige klachten en kan hier ook een oorzaak van zijn. Om hier meer grip op te krijgen, is het goed om eerst te snappen hoe stress in elkaar zit.
Onderzoek naar stress
Lang geleden is er voor het eerst onderzoek gedaan naar stress. De onderzoeker genaamd Hans Seyle werd op dat moment voor gek verklaard dat hij hier onderzoek naar deed. Mensen vonden het niet van belang en zeiden dat hij zich ergens anders op moest gaan focussen. Gelukkig heeft hij dit niet gedaan en heeft hij baanbrekend onderzoek geleverd. Seyle kwam er namelijk achter dat er verschillende reacties van het lichaam zijn op een situatie. Die reacties blijven hetzelfde, maar de situatie waarin ze voorkomen kan verschillend zijn.
De Amerikaanse psycholoog Albert Ellis heeft dit later in meer begrijpelijke taal neergezet door te komen met het ABC-model.
Het ABC-model: A (stressor) + B (betekenisgeving) = C (stressreactie).
In dit model wordt uitgelegd dat de stressreactie afhankelijk is van de betekenis die je geeft aan de stressor. Een situatie kan dus voor de ene persoon stressvol zijn, maar voor de ander helemaal niet.
Betekenis geven aan een stressor
Er zijn verschillende onderdelen die invloed hebben op die betekenisgeving. Een voorbeeld hiervan is de draagkracht en draaglast die je hebt. Rogers, de ontwikkelaar van counseling, zegt daarbij dat het invloed heeft hoe de voorgaande vergelijkbare situaties zijn verlopen. Stel je voor dat je het voornemen hebt om meer te gaan hardlopen. De eerste keer dat je gaat hardlopen verzwik je je enkel en kan je niet meer rennen. De volgende keer begint het goed, maar stort het daarna uit de lucht en de derde keer krijg je een flinke steek in je zij. Door al deze ervaringen ontstaat er rigiditeit zoals Rogers het noemt. Je flexibiliteit om de situatie aan te gaan raakt eruit en je hebt er geen vertrouwen meer in dat het gaat lukken. Het tegenovergestelde wordt ook wel psychologische flexibiliteit genoemd.
Ook andere onderdelen kunnen invloed hebben op jouw stressbeleving. Er wordt daarbij onderscheid gemaakt van verschillende persoonlijkheden. Wanneer je bijvoorbeeld erg perfectionistisch bent, dan zal een klein detail dat niet klopt jou eerder stress bezorgen dan voor iemand die daar geen waarde aan hecht.
Het goede nieuws
Het goede nieuws is dat je er zelf iets aan kan doen. Je kan namelijk de betekenisgeving die je hebt bij een bepaalde stressor beïnvloeden. Daarbij is het goed om te werken aan een stukje acceptatie. Het is niet erg als je stress hebt. Iedereen heeft stress. Om meer grip op stress te krijgen is het goed om vier stappen te volgen:
Stap 1: Inzicht in jouw stressoren Als je kijkt naar stress zijn er bepaalde situaties die jou waarschijnlijk vaker stress geven. Dit is een herhalend patroon. Kijk of je voor jezelf op een rijtje kan zetten welke situaties of triggers dit zijn.
Stap 2: De reactie op stress herkennen Jouw reactie op stress is elke keer vergelijkbaar. Jouw reactie is niet te vergelijken met een ander, maar er zit bij jezelf wel vaak een patroon in. Dit kan je merken aan je lichaam, mentaal en aan je gedrag. Kijk of je dit voor jezelf kan opschrijven. Zo ben je er eerder bij als je stress ervaart voordat het steeds groter wordt. Om je een stukje op weg te helpen staan hieronder voorbeelden van stressreacties:
Lichaam - verandering in ademhaling, gespannen spieren, haaruitval
Mentaal - piekeren, wazig zijn in je hoofd, depressieve gevoelens, somber zijn
Gedrag - geen libido meer hebben, situaties ontwijken, misbruik maken van drank of drugs, teveel hooi op je vork nemen.
Stap 3: Zelfregulatie Inmiddels weet je al meer hoe je het kan herkennen bij jezelf en in welke situaties je vaak stress hebt. De derde stap is leren hoe je met simpele technieken om kan gaan met stress. Dit zorgt voor zelfregulatie. Zelfregulatie staat voor jezelf rustig kunnen krijgen in situaties waarin je je overmand voelt. Manieren van zelfregulatie zijn onder andere mediteren, mindfulness, het van je af schrijven, EFT, TRE, gaan sporten of een rondje wandelen. Probeer verschillende vormen uit en kijk wat het beste bij je past. Het is fijn om meerdere vormen voor jezelf op een rijtje te hebben staan. Zo kan je op elk moment kijken wat het beste bij je past.
Stap 4: Een dieper kijkje in jezelf Je weet nu voor jezelf wanneer je stress ervaart, hoe je het herkent en wat je er op dat moment tegen kan doen. De laatste stap is een stuk dieper kijken naar waarom jij snel in de stress schiet op bepaalde momenten. Zoals al eerder gezegd kan hier een patroon in zitten. Je kan bewust gaan werken aan het patroon dat hierachter zit. Zo heeft de situatie minder grip op je. Voor iedereen is er weer een andere manier van het dieper kijken naar jouw stresspatronen. Manieren die je kunnen helpen zijn onder andere erover schrijven, hulp krijgen van een professioneel therapeut die gespecialiseerd is in stress of innerlijk kind therapie.
Stresscounseling bij chronische klachten
Wanneer je last hebt van chronische pijn geeft dit veel stress. Stresscounseling kan daarbij helpen. Ik combineer daarbij verschillende onderdelen. Ik start altijd met het bouwen van een stabiele basis. Wanneer er een stabiele basis is, zul je merken dat de betekenis die je geeft aan stress al verandert. Daarna kunnen we stappen vooruit zetten om jou steeds sterker in je schoenen te laten staan en de klachten te laten verminderen.
Weet je niet goed waar je moet beginnen? Neem dan vrijblijvend contact met mij op. Ik kijk samen met je mee welke stap voor jou passend is op dit moment.
Comentários